واگرایی و حجم معاملات

چرا حجم معاملات برای معامله گران حرفه ای مهم است؟
حجم معاملات، در واقع نشان دهنده میزان خرید و فروش هایی است که در یک بازه زمانی رخ میدهد. پس واضح است حجم معاملات بالاتر، نشان دهنده تمایل و فشار شدیدتر است. تقریبا در تمامی موارد میتوان از حجم بالای معاملات به عنوان یک پارامتر مثبت یاد کرد. یکی از پیامد های اصلی بالا بودن حجم در معاملات، نقدشوندگی بالای بازار است.
بررسی رابطه بین روند ها و حجم معاملات:
از آنجایی که حجم معاملات بالاتر، اشتیاق واگرایی و حجم معاملات بیشتر معامله گران را نشان میدهد، انتظار میرود در روندهای صعودی، شاهد حجم های سنگین در روز های مثبت و حجمهای پایین تر در روزهای منفی باشیم. حجم معاملات واگرایی و حجم معاملات نشان دهنده میزان فشار درجهت خرید یا فروش است، پس تا هنگامی که روند های صعودی با حجم های خوب همراه هستند، با اطمینان خوبی میتوان انتظار ادامه این روند صعودی را داشت. اما آنجایی معاملات خطرناک میشوند که شاهد حجم های سنگین در خلاف جهت روند اصلی باشیم.
حالات مختلف حرکت قیمت و حجم معاملات
به طور کلی رابطه بین حجم معاملات و حرکت قیمت را در 4 مورد زیر خلاصه کرد. این موارد عبارت اند از:
قیمت و حجم در حال افزایش باشند:
افزایش همزمان حجم معاملات و قیمت، از نشانه های بسیار خوب برای بازار است. این اتفاق نشانه ای است برای اینکه درون یک روند پرقدرت صعودی قرار گرفته ایم و معامله گران با اشتیاق زیادی در حال خرید هستند و فشار خریداران کاملا مشهود است.
قیمت در حال افزایش اما حجم در حال کاهش باشد:
این اتفاق نوعی واگرایی بین حجم و قیمت به حساب میآید و معمولا نشان دهنده ایجاد ضعف در روند صعودی و هشداری بر پایان روند صعودی است. اما در موارد کمی ممکن است داخل یک اصلاح از نوع جاری قرار گرفته باشیم که در عین افزایش قیمت حین اصلاح، حجم معاملات کاهش یافته باشد.
قیمت درحال کاهش اما حجم در حال افزایش باشد:
کاهش قیمت واگرایی و حجم معاملات و در عین حال افزایش حجم معاملات، نشانه بسیار بدی برای بازار است. در این حالت احتمالا در یک روند نزولی قدرتمند قرار گرفته ایم و با احتمال زیادی هر حرکت صعودی کوتاهی را میتوان در آن به عنوان یک اصلاح موقت در نظر گرفت. در این حالت ترس زیادی بر بازار حاکم است و فشار فروش در واگرایی و حجم معاملات بازار مشهود است.
قیمت و حجم در حال کاهش باشند:
این اتفاق بیشتر در انتهای روند های نزولی اتفاق میافتد. واگرایی بین حجم و قیمت این هشدار را صادر میکند که فروشدگان دیگر ترس قبلی و در نتیجه تمایل قبلی را به فروش ندارند و احتمال این که روند نزولی به اتمام برسد وجود دارد. مشابه حالت قبلی (که قیمت در حال افزایش و حجم در حال کاهش بود) در این حالت نیز با احتمال کمتر ممکن است در یک حرکت اصلاحی جاری باشیم و بعد از اتمام این اصلاح، با یک ریزش بسیار سینگین دیگر مواجه شویم.
واگرایی بین حجم و قیمت
در حالت هایی که حجم معاملات، روند را دنبال نمیکند، یک واگرایی بین قیمت و حجم به وجود میآید که میتواند برای ادامه روند بسیار خطرناک باشد. یکی از حالتهایی که به نظر نگارنده ممکن است این واگرایی ایجاد شود، اشباع شدن فروشندگان است. هنگامی که قیمت با سرعتی بالا و حجمی کم رشد میکند، ممکن است به این علت باشد که فروشندگانی احتمالا در طول این مسیر صعودی قصد خروج داشتند، اما به علت وجود حرکت قدرتمند قیمت، دست نگه داشتند تا در قیمتی بالاتر از بازار خارج شوند. این افراد روی هم انباشت میشوند و با دیدن اولین نشانه ضعف در بازار، به یکباره تصمیم به خروج از بازار میگیرند. این اتفاق میتواند باعث ایجاد اصلاح قیمتی شدیدی در بازه زمانی کوتاه شود.
بررسی شکست ها (Break out):
شکست به معنی عبور از سطح مهم حمایتی یا مقاومتی است که پیش از این، مانند سدی در برابر قیمت عمل کرده است. نکته مهم اینجاست که همه شکست ها معتبر نیستند و ممکن است این شکست ها مانند یک تله، معامله گران را به دام بیاندازد.
یکی از موارد مهمی که میتواند معتبر بودن شکست را تایید کند، حجم معامله بالا و رقابت شدید بین خریداران و فروشندگان حین شکست سطح است. در صورتی که شاهد این رقابت شدید و حجم معاملات بالا نباشیم احتمالا این شکست تنها یک تله است و دوباره قیمت به زیر سطحی که به آن نفوذ کرده، بازخواهد گشت.
نکات مهم دیگر پیرامون حجم معاملات
1- حجم معاملات جلو تر از قیمت حرکت میکند، به این معنا که کاهش حجم و ادامه صعود یعنی روند صعودی دچار مشکل شده و احتمال اتمام آن و تغییر روند وجود دارد.
2- اگر قبل از رسیدن به سطوح مقاومتی و در نزدیکی آنها، حجم معاملات رشد خوبی داشت و بعد از آن حرکت قیمت وارد فاز رنج شد، احتمالا شاهد واکنش به آن سطح مقاومتی خواهیم بود، چرا که معامله گران این مقاومت را مهم به حساب آورده اند و حتی قبل از رسیدن به آن، اقدام به فروش کرده اند.
3- در مواردی که حجم معاملات بالاست اما تعداد خریداران نسبت به فروشندگان کم است، احتمالا به این معناست که عده ای با سرمایه سنگین و آگاهانه اقدام به ورود به سهم میکنند. عکس این مورد نیز صادق است؛ به این معنا که اگر تعداد فروشندگان پاییین باشد، احتمالا عده ای در حال خارج کردن سرمایه های بزرگ از سهم هستند.
سخن پایانی
اگرچه حجم معاملات همواره اهمیت زیادی برای معامله گران حرفه ای دارد، اما از این پارامتر نیز مانند اندیکاتورها که قبلا در مورد آن ها صحبت شده، نباید به عنوان پارامتر اصلی برای تصمیم گیری استفاده کرد و بهتر است از آن برای تایید تحلیل انجام شده بهره بگیرید.
حجم معاملات
حجم عبارت است از تعداد سهام و یا قراردادهایی که در یک دوره زمانی معین، معمولا یکروزه، معامله می شوند. هر چه حجم بالاتر باشد، سهام فعالتر خواهد بود. برای تعیین حرکت حجم (رو به بالا و یا پایین) تحلیلگران به میله های حجم نگاه می کنند که معمولا در قسمت پایینی هر نمودار قیمت یافت می شوند.
میله های حجم، نشاندهنده تعداد سهام معامله شده در هر بازه زمانی است و با روشی مشابه قیمت، روند را نشان می دهد. حجم یکی از جنبه های مهم تحلیل فنی است، چون برای تایید روندها و الگوهای نموداری به کار می رود. یک حرکت قیمت به سمت بالا و یا پایین با حجم نسبتا بالا،در مقایسه با یک حرکت مشابه با حجم اندک، به عنوان یک حرکت قویتر و مرتبط تر دیده می شود.
بنابراین، اگر شما به یک حرکت قیمت بزرگ نگاه می کنید، شما باید حجم آنرا نیز بررسی کنید و ببینید که آیا حجم آن نیز نتیجه گیری های شما را تایید می کند یا خیر. به عنوان مثال، فرض کنید یک سهام پس از آنکه در یک روند رو به پایین دراز مدت قرار داشته، در یک روزتجاری 5% افزایش قیمت داشته باشد . آیا این می تواند نشانه یک واژگونی روند باشد؟ اینجاست که بررسی حجم به تجار کمک می کند. اگر حجم در مقایسه با میانگین حجم روزانه بالاتر باشد، می تواند نشانه ای از یک واژگونی روند باشد. از سوی دیگر، اگر حجم پایینتر از میانگین حجم روزانه باشد، اعتقاد راسخی مبنی بر احتمال یک واژگونی روند واقعی، وجود ندارد.
حجم باید با روند حرکت کند. اگر قیمتها در یک روند رو واگرایی و حجم معاملات به بالا حرکت کنند، حجم نیز باید افزایش یابد(و بالعکس). اگر رابطه قبلی بین حجم و قیمت رو به زوال رفت، معمولا نشانه ضعف در روند است. برای مثال اگر سهام یک روند رو به بالا داشته باشد، اما در روزهای تجاری مثبت حجم پایینی مشاهده شود، نشانه این است که روند در حال تضعیف است و به زودی به پایان می رسد. وقتی که حجم داستانی متفاوت از قیمت را بیان می کند، یک حالت واگرایی پدید می آید که به تناقض بین دو شاخصه گفته می شود. ساده ترین مثال واگرایی، یک روند رو به بالا با حجم در حال کاهش است.
در بازار .
تحلیل گران تکنیکی بازارهای مالی، به حجم معاملات نیز بعنوان یک شاخص ثانویه در کنار قیمت توجه خاصی دارند.
حجم معامله عبارتست از میزان معاملات انجام شده در دوره ای از زمان (مثلاْ روزانه یا هفتگی) که با خط های عمودی در پایین نمودار قیمت رسم می گردند.
حجم معاملات عاملی تأییدکننده در روند قیمت است. مثلاْ انتظار بر آنست که در روند صعودی، حجم معاملات نیز واگرایی و حجم معاملات بیشتر گردد ولیکن چنانچه چارتیست علامت واگرایی مشاهده نمود (کاهش حجم معامله در هنگام صعود قیمت)، آن را بمنزله هشداری در تغییر روند تلقی می نماید.
حجم معاملات بعنوان عامل تأییدکننده در الگوهای قیمت
علامت وقوع الگوی سر و شانه: در هر موج صعودی، حجم معامله نسبت به موج صعودی قبلی کاهش می یابد. حجم معامله در شانه راست کمتر از شانه چپ می باشد.
الگوی سقف دوقلو و سه قلو: حجم معامله در هر رالی صعودی نسبت به صعود پیشین، کاهش می یابد.
الگوهای ادامه دهنده واگرایی و حجم معاملات مثل مثلث: افت تدریجی حجم معاملات در طول الگو مشاهده می گردد.
قانون نقاط شکست: اگر شکست واقعی باشد، باید شاهد حجم معامله سنگین باشیم.
حجم متوازن (OBV)
اندیکاتوری برای حجم معاملات که جهت تشخیص فشار خرید یا فروش بکار می رود. بصورت نموداری خطی و در پایین نمودار قیمت می آید. جهت حرکتی هماهنگ برای هر دو نمودار قیمت و OBV تأیید کننده روند موجود است ولیکن چنانچه واگرایی در جهت حرکت این دو دیده شود، بمنزله هشداری برای برگشت روند قیمت تلقی می گردد.
در طول زمان، فرمول محاسبه OBV را به اشکال مختلف اصلاح نموده و دقت عملکرد آن را افزایش داده اند و به اندیکاتورهای پیشرفته و پیچیده ای مانند "جریان سرمایه" یا MFI رسیده اند که همگی این اندیکاتورها کارکرد مشابهی در:
۱- اندازه گیری میزان فشار در بازار و
۲- تأیید یا اخطاری به روند کنونی بازار
دارا هستند.
بررسی حجم معاملات و تاثیر آن در روند
بررسی حجم معاملات یکی از عوامل کلیدی در تحلیل تکنیکال است. افزایش یا کاهش حجم میتواند نشانههایی از پایان روند، ضعف و قدرت آن واگرایی و حجم معاملات به تحلیلگر ارائه دهد. بهطورکلی حجم معملات به معنی مقدار سهم ( یا هردارایی قابل معامله) در یک بازه زمانی خاص است. معاملهگران بازار ارز دیجیتال برای بررسی حجم معاملات میتوانند از سایت مرج www.coinmarketcap.com استفاده کنند. همچنین از طریق سایت Tradingview میتوان آن را به شکل نمودار میلهای در چارت بررسی کرد. حال به این موضوع بپردازیم که حجم چگونه میتواند به تحلیل ما کمک کند.
تاثیر حجم معاملات در قدرت روند
همانطور که گفته شد، بررسی حجم یکی از مهمترین عوامل تحلیل تکنیکال است. افزایش یا کاهش حجم در روندها نشانههایی در پی دارد که تا حد بالایی نیز معتبر هستند.
معمولا ادامه یک روند سالم و قوی باید با افزایش حجم همراه باشد. در صورت مشاهده این همگرایی، میتوان اینطور برداشت کرد که بازار رونق پیدا کرده و خریدارن با قوت به خرید خود ادامه میدهد. روند ( صعودی یا نزولی) تا زمانی که واگرایی و حجم معاملات با افزایش حجم معاملات همراه باشد قابل اتکا است. اما هر روندی یکجایی با ضعف مواجه خواهد شد. حال اولین نشانه ضعف در روند چیست؟ حجم!
در صورتی که تحلیلگر وجود یک واگرایی بین حجم معاملات و روند را مشاهده کرد، باید اولین هشدار ضعف را دریابد. واگرایی حجم به این معنی است که روند به حرکت قبلی خود ادامه دهد اما این بار همراه با کاهش حجم. بهعنوان مثال اگر روند صعودی از یک جایی به بعد با کاهش حجم ادامه یابد به معنی کاهش قدرت خریداران بوده و آهسته آهسته به پایان خود نزدیک میشود.
در روند نزولی هم شرایط به همین شکل است. ادامه روند نزولی با افزایش حجم به معنی قدرت فروشندگان است. اما درصورتی که اولین نشانهها از کاهش حجم دیده شود، یواش یواش باید منتظر پیدا کردن کفهای احتمالی و تغییر روند بود.
در بازارهای خنثی یا ساید معمولا حجم به سمت کاهش تمایل دارد. حجم معاملات در بازار ساید تا جایی کاهش مییابد که جنگ فروشندگان و خریداران یک برنده داشته باشد. نتیجه این برنده شروع یک روند جدید و رونق بازار خواهد شد که با افزایش حجم معاملات همراه است.
اندیکاتور حجم معاملات چیست؟
قوانین پایه اقتصادی همواره نشان داده که اگر برای خرید یک دارایی اشتاقی وجود ندارد، آن دارایی ارزش خریداری ندارد. در بازار ارزهای دیجیتال نیز این قانون وجود دارد و توسط اندیکاتور حجم معاملات اندازهگیری میشود. اندیکاتور حجم معاملات (واگرایی و حجم معاملات Volume) در واقع تعداد بخشهای معامله شده در یک بازه زمانی مشخص را در مارکت، نشان میدهد.
در این مقاله به بررسی این اندیکاتور میپردازیم.
آنچه در این مقاله میخوانید :
تعریف اندیکاتور حجم معاملات
همانطور که اشاره شد، اندیکاتور Volume تعداد بخشهای معامله شده در یک بازه زمانی از پیش تعیین شده را، نمایش میدهد. در واقع، روشی برای اندازهگیری تعداد بخشهایی از دارایی است، که در آن زمان بین افراد معامله شدهاست.
هر تراکنش، شامل یک خریدار و فروشنده است. زمانی که دو طرف معامله به توافق برسند، جزئیات معامله در صرافی مورد نظر ثبت، و برای محاسبه شاخص حجم معاملات، مورد استفاده قرار میگیرد.
این اندیکاتور برای هر نوع دارایی، مانند سهام و ارزهای دیجیتال قابل استفاده است. برای مثال اگر شخصی 5 BNB را به ارزش 20 دلار به فروش برساند، اندیکار حجم معاملات آن بسته به تعریف قبلی 100 دلار یا 5 BNB است.
همچنین این اندیکاتور برای سهام، به تعداد سهمهایی که در آن زمان مشخص ترید شدهاست، اشاره میکند. به عنوان مثال، اگر 100 سهم به صورت روزانه مورد معامله قرار گیرد، حجم معاملات روزانه معادل 100 سهم خواهد بود.
سرمایهگذاران از این اندیکاتور در جهت درک بهتر استقامت و پایداری یک ترند در بازار، استفاده میکنند. اگر نوسانات قیمت با حجم معاملات بالا همراه باشد، در واقع، حرکات قیمت از اعتبار بیشتری برخوردار است. همچنین اگر نوسانات قیمت با حجم معاملات پاییین همراه باشد، آن ترند با ضعفهایی در مارکت مواجه است.
سطحهای قیمتی با اندیکاتور حجم معاملاتی بالا، یک پیشبینی تقریبی از بهترین نقاط ورود و خروج از یک معامله را، در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهد.
اهمیت اندیکاتور حجم معاملات
در واقع، تمام صرافیها برای ادامه فعالیت خود در مارکت، به اندیکاتور حجم معاملات نیاز دارند. آنها هزینه تراکنشها را در پلتفرم خود جمعآوری میکنند. بدون یک درصد مشخصی از این هزینهها، صرافیها عملا سوددهی نخواهند داشت.
برای سرمایهگذاران در بازار ارزهای دیجیتال نیز، بررسی اندیکاتور حجم معاملات از اهمیت بالایی برخوردار است. صرافیها با ایجاد محیطی امن برای خریدار و فروشنده، باعث سریع و راحتتر شدن معاملات، میشوند.
زمانی که قصد فروش یک دارایی را دارید، واسطهها در تلاش برای فروش دارایی به بهنرین قیمت هستند. در مورد ارزهای دیجیتال نیز این امر صادق است. شما میتوانید درخواست قیمت بالاتر برای فروش رمزارز خود را داشته باشید.
در این شرایط با وجود حجم معاملات بالا، احتمال فروش دارایی دیجیتال به خریدار با قیمت انتخابی شما، بیشتر است.
بنابراین، در صرافی که حجم معاملات بالاتری دارد، فروشندگان بیشتری وجود دارند. در نتیجه، برای خرید دارایی دیجیتال، در صرافی با اندیکاتور حجم معاملات بالا، به دنبال فروشنده باشید.
صرافی با Volume پایین
چنین صرافیهایی، فرصتهای آربیتراژ خوبی ایجاد میکنند. این موقعیتها به دلیل نیاز پایین به ارز دیجیتال مورد نظر، و یا ویژگیهای عملکردی خوب صرافی، به وجود میآیند. در این صورت، اگر به دنبال مکانی برای خریداری کوینها با چانه زدن در مورد قیمتها هستید، این صرافیها برای شما مناسب است.
آنالیز Volume در بازار ارزهای دیجیتال
بعد از اطلاعات قیمت در بازار ارزهای دیجیتال، آنالیز حجم معاملات، یکی از مهمترین آنالیزهای تکنیکی است. این آنالیز، اطلاعاتی در مورد شدت و قدرت حرکات قیمت در مارکت ارائه میدهد. وجود این اطلاعات، از لحاظ درک آنالیزهای تکنیکی در بازار رمزارزها ضروری است.
برای تفسیر این آنالیزها، اندیکاتورهای زیادی طی چند سال گذشته جهت ارزیابی حجم معاملات به وجود آمدهاند.
سیگنال های حجم معاملات
1- زمانی که قیمتها در حال افزایش هستند و حجم معاملات هم در حال بالا رفتن است، این موضوع نمایانگر تایید روند صعودی در سهم است.
2- زمانی که قیمتها در حال افزایش هستند ولی حجم معاملات در حال کاهش یافتن است، این موضوع سیگنالی مبنی بر معکوس شدن روند سهم دارد (از حالت صعودی به نزولی در آمدن)
3- شکسته شدن خط روند، همراه با تغییر در حجم معاملات همراه است.
اندیکاتور OBV
یکی از ابتدایی و گستردهترین اندیکاتورهای حجم معاملات، اندیکاتور OBV است. با کمک این اندیکاتور، امکان مقایسه توسعه قیمت با توسعه حجم معاملات، در یک بازه زمانی مشخص، وجود دارد. واگراییهای موجود بین قیمت و اندیکاتور نقشی تعیین کننده در این موضوع دارد.
واگرایی قیمت و اندیکاتور OBV
در آنالیزهای تکنیکی، واژه واگرایی به معنای جداشدن نمودار دو ترند، یا نمودار قیمت و اندیکاتور است.
اگر قیمت نهایی در یک بازه زمانی بالاتر از قیمت نهایی در بازه زمانی قبلی باشد، ارزش OBV با گردش مالی دوره مربوطه، افزایش مییابد. اگر قیمت نسبت به بازه زمانی قبلی کاهش یابد، فروشهای جمع شده از OBV تا آن تاریخ، کم میشود.
مزایا استراتژی اندیکاتور حجم معاملات
برای سرمایهگذاران، اندیکاتور حجم معاملات از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا سایر آنالیزها به محاسبات قیمتی بستگی دارد. اما حجم معاملات به صورت مستقل از قیمت، در اختیار معاملهگران قرار میگیرد.
در نتیجه، اندیکاتور حجم معاملاتی یکی از قابل اعتماد و مستقلترین منابع برای انجام معاملات است و توانایی پیشبینی حرکات قیمتی را دارد. در نتیجه، تغییرات ترند توسط کاهش حجم معاملات اعلام میشود.
کلام آخر
حجم معاملات به دلیل تاثیرات در قیمتها، از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر به دنبال سرمایهگذاری روزانه و یا افزایش واگرایی و حجم معاملات هزینه ترید در صرافیها هستید، اندیکاتور حجم معاملات برای شما حیاتی است. و اگر فاکتورهای دیگری در تصمیمگیری شما دخیل نیستند، صرافیای را انتخاب کنید، که دارای حجم معاملاتی بالاتری است. لازم به ذکر است، در کنار این اندیکاتور، باید از شاخصهای دیگری، مانند شاخص ترس و طمع نیز، برای افزایش سود و کاهش زیان در معاملات خود، استفاده کنید.
همچنین، اندیکاتورهای حجم معاملاتی، برای پیشبینی میانگین نوسانات قیمتی نیز مورد استفاده قرار میگیرند. در نتیجه، به سرمایهگذاران یک ابزار اضافه برای سنجش استقامت ترند مارکت، ارائه میدهد.